روزشمار: ۲۰ آبان؛ زادروز «آندری توپولف» طراح و مخترع هواپیماهای توپولف

به گزارش چی 24 به نقل از آکا ایران - ایرانگردی ، ایرانشناسی:

آکاایران: مقاله مرتبط:

• تمام مقالات روزشمار آکا ایران را مطالعه کنید

«آندری توپولف» طراح و مخترع بیش از یکصد نوع هواپیما دهم نوامبر سال ۱۸۸۸ میلادی در روسیه به دنیا آمد. آندری توپولف ششمین فرزند از هفت فرزند والدینش بود. آندری در سال ۱۹۰۸ در دو دانشگاه روسیه پذیرفته شد؛ مدرسه عالی فنی مسکو و انستیتوی مهندسین راه آهن. توپولوف به مدرسه عالی فنی مسکو پیوست و در سال ۱۹۰۹ مطالعه آیرودینامیک را زیرنظر ژوکوفسکی، از پیشگامان پرواز روسیه، آغاز کرد. در همین دوران بود که آندری یکی از اولین تونل‌های باد جهان و اولین تونل باد روسیه را برای آزمایشگاه مدرسه عالی فنی ساخت.

روزشمار: ۲۰ آبان؛ زادروز «آندری توپولف» طراح و مخترع هواپیماهای توپولف

روزشمار: ۲۰ آبان؛ زادروز «آندری توپولف» طراح و مخترع هواپیماهای توپولف -آکاروزشمار,روزشمار ۲۰ آبان,روزشمار ۱۰ نوامبر,آندری توپولف,توپولف,زادروز توپولف,مخترع هواپیماهای توپولف

آکاایران: روزشمار: ۲۰ آبان؛ زادروز «آندری توپولف» طراح و مخترع هواپیماهای توپولف

در سال ۱۹۱۱ توپولوف به انقلابیون پیوست و اندکی بعد دستگیر شد. توپولوف به زادگاهش بازگردانده شد و تا سال ۱۹۱۴ اجازه نیافت که به محیط علمی بازگردد. آندری در سال ۱۹۱۸ به عنوان مهندس مکانیک و با پایان نامه‌ای درباره هواپیماهای آب‌نشین فارغ‌التحصیل شد. در دهه بیست توپولوف در همان دانشگاهی که علم پرواز را آموخته بود به آموزش آیرودینامیک مشغول شد. معروف‌ترین هواپیماهایی که توپولف طراحی کرد توپولف‌های ۱۳۴ و ۱۵۴ (TU) هستند. وی با ساختن بمب‌افکن دورپرواز توپولف-۹۵ که قادر بود کره زمین را دور بزند شهرت جهانی یافت.

بسیاری از کشورها ازجمله انگلستان و آمریکا، صرف نظر از کمونیست بودن توپولف، به او عنوان عضو افتخاری آکادمی‌های علوم خود را دادند.

تاریخچه شرکت توپولف

توپولف یک شرکت روسی است که در سال ۱۹۲۲ توسط آندری توپولف بنیان گذاشته شد و در صنایع دفاعی و هوافضا فعالیت دارد. توپولف در سال ۲۰۰۶ به دستور «ولادیمر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه به همراه شرکت‌های ایلیوشین، سوخو، میگ، یوکاولیو، ایرکات، تاپو و بریف در یک‌دیگر ادغام و یونایتد ایرکرفت کورپوریشن را بوجود آوردند. از تولیدات فعلی یونایتد ایرکرفت می‌توان به: میگ-۳۵، سوخو-۳۵، ایلیوشین ایل-۷۶، توپولف-۲۰۴، ایلیوشین-۹۶، سوخو سوپرجت ۱۰۰، آنتونوف-۱۴۸ و یاک-۱۳۰ اشاره کرد.

در سال ۱۹۲۹ تلاش‌های توپولوف به بنیانگذاری «انستیتو مرکزی آیرودینامیک و هیدرودینامیک» انجامید. وظیفه دفتر طراحی مرکزی این سازمان تهیه طرح‌هایی برای ساخت بمب‌افکن‌ها و هواپیماهای تجاری بود.

توپولوف به طرح‌های تمام فلزی یونکرس، پیشگام هوانوردیآلمانی، علاقمند بود و سعی داشت تا راه او را ادامه دهد. در همین دوران بود که توپولف خلاقیت خود را به نمایش گذاشت و در سال ۱۹۲۶، توپولف تی بی-۳ اولین بمب‌افکن سنگین ۴ موتوره جهان را که هیچ ستون نگهدارنده‌ای برای بالهایش نداشت، طراحی کرد. طراحی این هواپیما تا سال ۱۹۲۹ طول کشید. این هواپیما توانست ۴ رکورد پروازی را در آن زمان بکشند و با اینکه در زمان جنگ جهانی دوم یک هواپیمای منسوخ و کهنه بود باز هم به صورتی گسترده در نقش بمب‌افکن یا هواپیمای باری بکار گرفته شد. در تابستان ۱۹۴۱ در حدود ۲۵ درصد بمب‌افکن‌های ارتش سرخ را این هواپیما تشکیل می‌داد. کیفیت توپولف تی بی-۳ به اندازه‌ای خوب بود که آلمانیها هواپیماهای غنیمت گرفته شده از چکسلواکی و روسیه را در لوفت وافه به خدمت گرفتند.

دهه ۳۰ برای توپولف با ساخت پرتعدادترین بمب‌افکن ساخته شده در اواخر دهه سی و اولین هواپیمای مدرنی که به تعداد زیاد در شوروی ساخته شد آغاز شد. بمب‌افکن توپولف-اس.بی اولین پروازش را در سال ۱۹۳۴  انجام داد و بسیاری از آنها در اسپانیا، چین، مغولستان، فنلاند و همچنین در برابر آلمان جنگیدند. زمانی که شعله‌های جنگ جهانی دوم به شوروی کشیده شدند، این بمب‌افکن‌ها ۹۴ درصد استعداد ناوگان بمب‌افکن‌های ارتش سرخ را تشکیل می‌داد. نمونه‌های غیرنظامی توپولف-اس.بی سال‌ها در خطوط هوایی بلوک شرق پرواز می‌کردند.

با گسترش دفاتر طراحی هواپیما در کشور شوراها آندری تصمیم گرفت تا یک دفتر طراحی برای خود تأسیس کند. به هر حال تأسیس این دفتر برای توپولوف خوش‌یمن نبود چرا که در سال ۱۹۳۷ توسط سازمان امنیت استالین به جرم فعالیتهای فاشیستی دستگیرشد و به زندان افتاد.

دو سال بعد سرویس امنیتی در یکی از آزمایشگاه‌های مخفی خود در نزدیکی مسکو تعدادی از دانشمندان و طراحان هواپیما را سازمان‌دهی کرد و آندری نیز به نزد آنان فرستاده شد. عاقبت در سال ۱۹۴۰ توپولوف محاکمه و به ده سال زندان محکوم شد.

بمب‌افکن موفق توپولف-۲ از خروجی‌های این آزمایشگاه مخفی بود. توپولف-۲ سریع‌ترین، قدرتمندترین و بهترین بمب‌افکن متوسط در جهان در تمامی دوران جنگ جهانی دوم بود.

در سال ۱۹۴۴ ستاره بخت توپولوف طلوع کرد و درخشان‌تر از پیش شد. در دوران جنگ جهانی دوم آمریکا دست به ساخت بمب‌افکن‌های دورپرواز زیادی زده بود که بمب افکن بی-۲۹ بهترین آنها به حساب می‌آمد. این بمب‌افکن در چنان ارتفاعی پرواز می‌کرد که رهگیری آن تقریبا برای تمامی جنگنده‌های آن دوران دور از دسترس بود و برد آن به اندازه‌ای بود که هیچ هواپیمای اسکورتی نمی‌توانست آن را تا مقصد همراهی کند. روس‌ها بارها از آمریکا درخواست کردند که تعدادی از این بمب‌افکن‌ها را در اختیارشان بگذارد اما سیاستمداران آمریکایی همیشه از این امر طفره می‌رفتند.

در انتهای جنگ، ۳ فروند بی-۲۹ که توسط آتش‌بارهای ضدهوایی ژاپنی آسیب دیده بودند مجبور به فرود اضطراری در خاک شوروی شدند و به چنگ روس‌ها افتادند. این هواپیماها به عنوان مواد آزمایشی به دست توپولوف سپرده شدند و توپولف آزاد شد تا بر روی یک پروژه دفاعی مهم کار کند.

کار مهندسی معکوس بی-۲۹ با موفقیت همراه شد و در سال ۱۹۴۷ بمب‌افکن‌های توپولف-۴ به همراه خدمه کاملا آموزش دیده در خدمت نیروی هوایی ارتش سرخ بودند.

در زمان آغاز دهه ۵۰، توپولف-۴ تنها بمب‌افکن دورپرواز شوروی بود. در سال ۱۹۵۰، توپولف طراحی یک بمب‌افکن استراتژیک با پیشرانه جت را آغاز کرد. این هواپیما در سال ۱۹۵۴ با نام توپولف-۱۶ به نیروی هوایی ارتش سرخ پیوست. توپولف-۱۶ می‌توانست یک بمب ۹۰۰۰ کیلوگرمی را تا فاصله ۴۸۰۰ کیلومتر حمل کند. موشک‌های کروز اولیه روس‌ها توسط همین هواپیما شلیک شدند. بعدها انواع مختلف توپولف-۱۶ در نقش‌های هواپیمای شناسایی، جنگ الکترونیک، سوخترسان، گشت دریایی و... بکار گرفته شدند.

چین امتیاز ساخت توپولف-۱۶ را در کشور خود به دست آورد. اولین بمب اتمی چین توسط توپولف-۱۶ پرتاب شد و پس از ۵۰ سال هنوز هم این هواپیماها در خدمت نیروی هوایی آن کشور هستند.

در سال ۱۹۵۵ و پس از اعاده حیثیت، توپولف کار بر روی یک بمب‌افکن بی‌همتا را آغاز کرد. توپولف-۹۵ اولین هواپیمای بمب‌افکن استراتژیک جهان بود که از موتورهای جت ملخی استفاده می‌کرد. توپوف-۹۵ سریع‌ترین هواپیمای جت ملخی عملیاتی جهان است. بر اساس طرح توپولف-۹۵ هواپیماهای دیگری چون هواپیمای گشت دریایی توپولف-۱۴۲، آواکس توپولف-۱۲۶ و هواپیمای مسافربری توپولف-۱۱۴ ساخته شد. توپولف-۹۵ از عناصر کلیدی دوران جنگ سرد بود. توپولف-۹۵ در سال ۱۹۶۱ به این افتخار دست پیداکرد که قوی‌ترین بمب هسته‌ای جهان یعنی بمب تزار را پرتاب کند.

در همان زمان بود که توپولف به پیروزی دیگری دست یافت. توپولف-۱۰۴ دومین هواپیمای جت مسافربری جهان و اولین جت مسافربری دنیای شرق بود. این طرح درخشان بر اساس بمب افکن موفق توپولف-۱۶ ساخته شد و از آن روز به بعد توپولف توانست برای خود در صنعت هواپیماهای تجاری جایی بازکند. ساخت هواپیماهای باری و مسافربری توپولف با هواپیماهای دیگری دنبال شد.

همزمان با ساخت توپولف-۹۵، آندری یک طرح انقلابی دیگر را روکرد؛ بمب افکن مافوق صوت توپولف-۲۲ با بال‌های متغیر. اما توپولف-۲۲ علی‌رغم پیشرفت‌های فنی آنقدر مشکلات داشت که هیچگاه توسط روس‌ها جدی گرفته نشد. این هواپیما تا کنون بیش از ۷۰ سقوط داشته است و تصور می رود که توسط روس‌ها از سرویس خارج شده باشد.

روزشمار: ۲۰ آبان؛ زادروز «آندری توپولف» طراح و مخترع هواپیماهای توپولف

هر چند که پرستیژ توپولف-۱۴۴ تا مدتها آندره را در کانون توجه قرار داده بود، اما اندک اندک شرکت ایلوشین جایگاه توپولف را در ساخت هواپیماهای ترابری و مسافربری گرفت.

دوستانش آندره را فردی بذله‌گو اما زودرنج و تندخو می‌شناختند که با کله شقی و انرژی بی‌پایان بر روی راه حل‌های سریع و کافی تا روش‌های گران‌قیمت مدرسه‌ای بیشتر پافشاری می‌کرد. روش کاری او آن بود که یک هواپیما را به سرعت وارد خدمت می‌کرد و سپس مراحل بی‌پایان عیب‌یابی طراحی «سریع و کثیف» اولیه را آغاز می‌کرد. رقبایش در صنعت هوانوردی او را حریفی غرغرو و نابخشودنی می‌شناختند.

روزشمار: ۲۰ آبان؛ زادروز «آندری توپولف» طراح و مخترع هواپیماهای توپولف

توپولوف در طی سال‌های کاری خود در طراحی بیش از ۱۰۰ فروند هواپیمای جنگی و مسافربری درگیر بود و هواپیماهای ساخت او توانستند ۷۸ رکورد پروازی را جابجا کنند. توپولوف به صورت افتخاری عضو جامعه سلطنتی هوانوردی بریتانیا و انستیتو آمریکایی هوانوردان و فضانوردان بود و ۳ بار به عنوان کارگر قهرمان سوسیالیست رسید.

سرانجام توپولف در ۲۳ دسامبر ۱۹۷۲ درگذشت و پس از مرگ در مسکو به خاک سپرده شد. پسر او که در علوم تکنولوژی دکترا دارد کار پدر را دنبال کرده و از طراحان معروف هواپیما در جهان بشمار می‌رود. وی که جای پدر را در صنایع هواپیماسازی روسیه گرفته است طراح جت مافوق سرعت صوت توپولف ۱۴۴ است.

روزشمار: ۲۰ آبان؛ زادروز «آندری توپولف» طراح و مخترع هواپیماهای توپولف

توپولف در ایران

استفاده از هواپیمای توپولف ۱۵۴ در خطوط هواپیمایی ایران رایج بود. اما پس از چندین حادثه برای هواپیماهای توپولوف سرانجام در ۱ اسفند ۱۳۸۸ طی بخشنامه‌ای استفاده از هواپیماهای توپولوف در خطوط هوایی ایران ممنوع اعلام شد. مهم‌ترین عامل ممنوعیت استفاده از توپولوف ۱۵۴ در ایران پرواز شماره ۷۹۰۸ هواپیمایی کاسپین در ظهر روز چهارشنبه ۲۴ تیر ۱۳۸۸ بود که در جریان این پرواز یک فروند هواپیمای مسافربری از نوع توپولف تی یو-۱۵۴ متعلق به شرکت هواپیمایی کاسپین که عازم ارمنستان بود دقایقی پس از بلند شدن از فرودگاه امام خمینی تهران در ۱۲ کیلومتری جنوب قزوین بین منطقه فارسیان و جنت آباد در بخش مرکزی قزوین سقوط کرد که منجر به کشته شدن تمامی ۱۶۹ سرنشین (مسافر و خدمه) این هواپیما شد.

در همین روز:

• سالروز گشایش آبراه دریای سرخ به رود نیل که به تصمیم داریوش بزرگ ساخته شد. (۵۱۸ پیش از میلاد)
• ۱۷۷۵ - نیروی تفنگداران دریایی ایالات متحده آمریکا تاسیس شد.
• ۱۹۴۲ - در جریان جنگ جهانی دوم، شهر کازابلانکا به دست نیروهای متفقین افتاد.
• ۱۹۵۶ - تاسیس پلیس صلح بین‌الملل
• روز جهانی علم

روزشمار: ۲۰ آبان؛ زادروز «آندری توپولف» طراح و مخترع هواپیماهای توپولف

توصیه های سفر -

روزشمار: ۲۰ آبان؛ زادروز «آندری توپولف» طراح و مخترع هواپیماهای توپولف